Niệu quản lạc chỗ (NQLC): Là một bệnh bẩm sinh. Bình thường niệu quản đổ vào mặt sau bàng quang và hai lỗ niệu quản đó cùng với cổ bàng quang tạo ra vùng tam giác bàng quang.
1. Đại cương
Niệu quản lạc chỗ (NQLC): Là một bệnh bẩm sinh. Bình thường niệu quản đổ vào mặt sau bàng quang và hai lỗ niệu quản đó cùng với cổ bàng quang tạo ra vùng tam giác bàng quang.
Tất cả những niệu quản tiếp khẩu lạc khỏi vùng quy định trên đều được gọi là niệu quản lạc chỗ:
– Niệu quản lạc chỗ trong bàng quang.
– Niệu quản lạc chỗ ngoài bằng quang.
Ở nam giới lạc chỗ vào niệu đạo, tuyến tiền liệt, túi tinh, ống dẫn tinh.
Ở nữ giới lạc chỗ vào vùng tiền đình, dưới cổ bàng quang, âm hộ, âm đạo, đôi khi vào cả tử cung.
2. Triệu chứng lâm sàng
2.1 Triệu chứng cơ năng
2.1.1. Đái rỉ: Đái rỉ là triệu chứng chính trong bệnh niệu quản lạc chỗ.
Từ lúc mới đẻ đã có hiện tượng nước tiểu rỉ liên tục ra tã lót, ra quần (lúc trẻ còn nhỏ, gia đình thường nhầm là đái dầm, nhưng đến khi bắt đầu trẻ hiểu biết, triệu chứng mới phát hiện rõ).
2.1.2. Lượng nước tiểu luôn rỉ ra từ niệu quản lạc chỗ thường không nhiều( dấu hiệu này cũng giúp cho việc chẩn đoán phân biệt với rò bàng quang – âm đạo).
2.1.3. Vẫn đái được thành từng bãi hàng ngày với số lượng bình thường (là dấu hiệu duy nhất có giá trị chẩn đoán).
2.1.4. Triệu chứng nhiễm trùng
2.2 Thăm khám thực thể
2.2.1 Khám kỹ lưỡng âm đạo, phía ngoài của bộ phận sinh dục, âm đạo, (vì gần hầu hết là bệnh nhân nữ) sẽ thấy lỗ tiếp khẩu của niệu quản lạc chỗ cắm vào vùng tiền đình, âm đạo, ở niệu đạo khó tìm hơn.
2.2.2 Dùng nghiệm pháp chất màu: Dùng nghiệm pháp chất màu để chẩn đoán, được dùng ở các cơ sở chuyên khoa.
2.2.3 Triệu chứng phụ: Còn phát hiện được lở loét ở vùng bẹn, đùi do nước tiểu gây ẩm ướt dài ngày là dấu hiệu gợi ý trong chẩn đoán.
3.Chẩn đoán: chẩn đoán xác định:
3.1 Dựa vào các triệu chứng lâm sàng;
3.2 Chẩn đoán niệu quản lạc chỗ ở bên nào, cần tiếp tục một số phương pháp sau:
– Soi bàng quang (kết hợp với nghiệm pháp màu);
– Soi niệu đạo (kết hợp với nghiệm pháp màu);
– Niệu đồ tĩnh mạch;
– Chụp ngược dòng từ lỗ tiếp khẩu của niệu quản lạc chỗ nếu như khi khám tìm thấy lỗ tiếp khẩu.
4. Biến chứng
– Lở loét, viêm nhiễm vùng đùi bẹn, sinh dục do nước tiểu gây ẩm ướt dài ngày;
– Nhiễm trùng ngược dòng và dẫn tới hỏng thận phụ.
5. Lời khuyên
Điều trị niệu quản lạc chỗ chủ yếu điều trị bằng phẫu thuật để giải quyết căn nguyên. Cần đến khám các thầy thuốc chuyên khoa để có chỉ định điều trị đúng.